W ramach wizyty w laboratorium dyfrakcji rentgenowskiej będzie można dowiedzieć się jak powstaje promieniowanie rentgenowskie, zapoznać się z budową i obsługą dyfraktometru rentgenowskiego. Uczestnicy będą mieć okazję przeprowadzić pomiar pozwalający sprawdzić poprawność prawa Bragga oraz wyznaczyć na jego podstawie stałe sieci krystalicznej grafitu/krzemu.

Czy wiecie że białka mogą być zapętlone, a wirusy splecione? Każdy uczestnik zajęć będzie mógł prawdziwe białko oraz wirus zobaczyć np. używając programów komputerowych a chętne osoby same zaprogramować. Podczas zajęć opowiemy o zawęźlonych i lassowych białkach. Białko zamienimy na łańcuch choinkowy. Skomplikowane wzory zamienimy na wstążki, liny, sznury i bańki mydlane, aby każdy uczestnik mógł sam zidentyfikować zawęźlenia w białkach.

Żyjemy w świecie bardzo rozwiniętej technologii, otacza nas zaawansowana elektronika. Na co dzień nie zastanawiamy się nad tym, że działanie naszego własnego komputera, czy żarówki LED zawdzięczamy wieloletniej pracy, jaką naukowcy poświęcili półprzewodnikom. Wizyta w laboratorium technologicznym przybliży jedną z metod powstawania warstw półprzewodnikowych – epitaksję z fazy gazowej przy użyciu związków metaloorganicznych (MOVPE). Uczestnicy będą także mieli możliwość zapoznania się z jedną z podstawowych metod charakteryzacji materiałów – pomiarem absorpcji.

Zgoda buduje a niezgoda rujnuje... zupełnie dosłownie. Na naszych zajęciach uczestnicy wezmą razem udział w kilku grach, dzięki którym zobaczą, jak próba wyśrubowania indywidualnego zysku prowadzi do strat całej społeczności i każdego z osobna. Pokażemy też, jak wprowadzenie podatku może paradoksalnie wzbogacić podatników, a zamknięcie drogi - zredukować korki. Całość jest na tyle prosta, że pozwala brać udział już gimnazjalistom - starsi docenią natomiast klarowność matematycznego opisu za pomocą pojęć teorii gier.

Promieniotwórczość jest naturalną cechą świata, w którym żyjemy.  Izotopy promieniotwórcze są obecne w naszym ciele, codziennie jesteśmy bombardowani przez promieniowanie kosmiczne i napromieniowani przez substancje naturalnie obecne w przyrodzie. Dzień otwarty będzie okazją do zapoznania się z podstawami wiedzy o promieniotwórczości.  Przeprowadzimy pokazy ilustrujące najważniejsze własności promieniowania alfa, beta i gamma. Zbadamy naturalne źródła promieniowania jądrowego – radon i jego pochodne, promieniowanie kosmiczne, promieniowanie potasu-40 obecnego m.in. w naszych organizmach. Zaprezentujemy też symulację pracy reaktora jądrowego.

Warsztat ma na celu przybliżyć uczestnikom, na czym polega praca optometrysty i czym różni się od pracy lekarza okulisty. Podczas warsztatów omówimy budowę oka i wyjaśnimy na czym polegają wady wzroku. Przedstawimy stosowaną w badaniu wzroku aparaturę oraz wyjaśnimy działania poszczególnych testów. Uczestnicy będą mieli możliwość wykonać niektóre z nich.

Na straganach chemicznych uczestnicy będą mogli nie tylko oglądać doświadczenia chemiczne ale też samodzielnie je przeprowadzać. Bogate wrażenia wizualne, akustyczne i dobra zabawa - gwarantowane!

Uwaga: Uczestnicy w wieku poniżej 13 lat mogą brać udział w warsztatach tylko w obecności rodzica lub opiekuna prawnego (nie jest wymagana rejestracja opiekuna).

Warsztaty dla dzieci w wieku 4-9 lat (ale starsi też mogą się świetnie bawić), podczas których uczestnicy wykonują proste eksperymenty chemiczne używając nietoksycznych i całkowicie bezpiecznych odczynników chemicznych, które na co dzień są obecne w naszym życiu np. soda, olej, ocet, mleko, barwniki spożywcze.

Uwaga: Uczestnicy w wieku poniżej 13 lat mogą wziąć udział w warsztatach tylko w obecności rodzica lub opiekuna prawnego (nie jest wymagana rejestracja opiekuna).

Wiele mówimy ostatnio o smogu i zapyleniu powietrza. Czy jednak we wdychanym powietrzu mogą być grzyby, które mogą mi zaszkodzić? Czy te grzyby mnie trują? Czy dostają się do wnętrza mojego organizmu? Jak rozpoznać niebezpieczne gatunki? Na warsztatach uczestnicy dostaną do rozwiązania konkretny problem. Będą musieli sami, przechodząc przez specjalny protokół i dysponując szalkami z rosnącymi grzybami odpowiedzieć sobie na powyższe pytania.

Kto dziś nie korzysta z komputera? Jego sercem są układy scalone, ale czy ktoś wie jak one powstały? Co jest ich główną, roboczą częścią? Kryształy!

Spotkanie ma na celu przedstawienie początków elektroniki, skupiając się na zagadnieniach związanych z kryształami. Wraz z uczestnikami zastanowimy się czy nasza dzisiejsza technologia mogłaby bez nich powstać. Podczas warsztatów uczestnicy dowiedzą się co to są monokryształy, jak można je otrzymać oraz zaznajomią się ze współczesnymi technikami badań kryształów (dyfrakcja rentgenowska). Wykorzystując proste substancje, a także nowoczesny sprzęt (dyfraktometr monokrystaliczny) prześledzimy cały proces uzyskiwania informacji o trójwymiarowej strukturze kryształów.

Celem zajęć jest prezentacja podstawowych metod identyfikacji bakterii chorobotwórczych, stosowanych w laboratoriach mikrobiologicznych. Poza częścią pokazową, każdy uczestnik zajęć będzie mógł samodzielnie przygotować preparat mikroskopowy, wykonać posiew bakterii na pożywki hodowlane, a także przeprowadzić proste testy diagnostyczne.

Badania prowadzone w Laboratorium Bioinformatyki i Biologii Systemów mają charakter interdyscyplinarny z pogranicza biologii, chemii, fizyki oraz matematyki. Laboratorium zajmuje się badaniami struktury, funkcji i ewolucji białek oraz ich oddziaływań z ligandami. Obszarem zainteresowań zespołu w Laboratorium Bioinformatyki i Biologii Systemów są również badania genomiczne prowadzone z wykorzystaniem sekwencjonowania nowej generacji.

Przygotowana prezentacja obejmuje zajęcia praktyczne (izolacja DNA z bakterii, analiza restrykcyjna i elektroforetyczna) oraz zajęcia teoretyczne z podstawowych zasad składania fragmentów DNA po sekwencjonowaniu.

Manipulacje cząsteczką kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA) są podstawą obecnej inżynierii genetycznej. Cięcia, łączenia czy modyfikacji chemicznych DNA możemy dokonywać za pomocą specyficznych cząsteczek białka zwanych enzymami. Endonuklezy restrykcyjne typu II to enzymy precyzyjnie tnące DNA w ściśle określonym miejscu. Podczas pokazu zostanie przedstawione działanie wybranych edonukleaz restrykcyjnych i omówione jak do chodzi do cięcia DNA.  Każdy z uczestników będzie mógł samodzielnie przygotować próbkę do hydrolizy DNA oraz przeprowadzić reakcję. Wynik cięcia DNA będzie obserwowany za pomocą elektroforezy DNA w żelu agarozowym, w którym DNA będzie wybarwiane barwnikiem Midorri Green.

Uczestnicy zajęć izolują chloroplasty z roślin. Przeprowadzają obserwacje fluorescencji chlorofilu w otrzymanej zawiesinie chloroplastów pod mikroskopem fluorescencyjnym. Zapoznają się także z metodą pomiaru fluorescencji w temperaturze ciekłego azotu.

Uczestnicy zajęć rozpoczną od obserwacji budowy zewnętrznej małża, omułka jadalnego (Mytilus edulis) i samodzielnie dokonają jego sekcji dzięki czemu poznają jego budowę anatomiczną. Dowiedzą się też jakie funkcje pełnią poszczególne narządy.

Czy wiecie że białka mogą być zapętlone, a wirusy splecione? Każdy uczestnik zajęć będzie mógł prawdziwe białko oraz wirus zobaczyć np. używając programów komputerowych a chętne osoby same zaprogramować. Podczas zajęć opowiemy o zawęźlonych i lassowych białkach. Białko zamienimy na łańcuch choinkowy. Skomplikowane wzory zamienimy na wstążki, liny, sznury i bańki mydlane, aby każdy uczestnik mógł sam zidentyfikować zawęźlenia w białkach.

Jak w rzeczywistości wyglądają oględziny miejsca zdarzenia? Czy w serialach typu CSI jest więcej fikcji, czy prawdy? Na co musimy zwracać uwagę i o czym pamiętać? Na te i inne pytania spróbujemy odpowiedzieć razem z Kołem Naukowym Genetyki i Epigenetyki UW, przeprowadzając symulację oględzin miejsca zdarzenia i próbując rozwiązać zagadkę tajemniczej zbrodni.

W ramach pokazu omówione zostaną materiały dwuwymiarowe takie jak grafen czy dwusiarczek molibdenu. Przedstawione zostaną ich własności i zastosowania, a także ich znaczenie dla rozwoju nauki i przemysłu. Uczestnicy zostaną zapoznani z jedną z najistotniejszych technik badawczych stosowanych w analizie materiałów 2D – spektroskopii ramanowskiej, której jednym z podstawowych elementów jest wiązka laserowa.

Chemia obliczeniowa, czyli modelowanie na poziomie molekularnym/atomowym rzeczywistych układów i procesów chemicznych jest coraz częściej wykorzystywane w chemii, fizyce, biologii i naukach materiałowych. Na naszych warsztatach pokażemy, jak za pomocą programów komputerowych można zaprojektować nowe materiały / polimery i w jaki sposób można przewidzieć szereg ich właściwości fizyko-chemicznych oraz przydatność w konkretnych zastosowaniach.

Czy słyszeliście o przezroczystym mózgu? Czy wiecie, że neurony można hodować na szalkach? W naszym laboratorium będziecie mogli to zobaczyć. Ponadto każdy uczestnik będzie mógł samodzielnie pokroić preparat mózgu na plasterki grubości kilku komórek. Pod mikroskopem obejrzymy sekcje mózgu i świecące neurony.

Modelowanie cząsteczek izomerów albo izotopologów przy pomocy pakietu programów  do obliczeń kwantowochemicznych z nakładką graficzną. Znajdowanie właściwości cząsteczek, które pozwalają na rozróżnienie izomerów albo izotopologów na podstawie danych eksperymentalnych.

UWAGA: Zajęcia dla uczniów liceów lub techników.

Uczestnicy warsztatów zapoznają się z technikami laboratoryjnymi, w których główną rolę pełni światło. Poznają między innymi zjawisko fluorescencji i jego ciekawe zastosowania w technikach badawczych.

Uczestnicy warsztatów przeprowadzą serię krótkich eksperymentów mających na celu pokazanie różnorodności barwników roślinnych. Samodzielnie wyizolują i rozdzielą metodą chromatografii płytkowej barwniki pochodzące z różnych gatunków i tkanek roślin.

Na warsztatach będzie okazja własnoręcznie zbadać właściwości witaminy C, sprawdzić które produkty spożywcze zawierają jej najwięcej i jak z jej pomocą stworzyć niewidzialne pismo służące do szyfrowania tajnych wiadomości.

Podczas zajęć uczestnicy poznają świat cyjanobakterii, organizmów zamieszkujących najbardziej nieprzyjazne tereny naszej planety. Opowiemy o tym co sprawiło, że skolonizowały pustynne kamienie i jakie umiejętności pozwoliły im przetrwać w tych nietypowych warunkach. Uczestnicy samodzielnie wykonają preparaty z wyhodowanych cyjanobakterii endolitycznych, które będą oglądać pod mikroskopem świetlnym.

Zajęcia prowadzone będą w Laboratorium Transferu Radiacyjnego Zakładu Fizyki Atmosfery IGF UW mieszczącym się nad dachu budynku Wydziału Fizyki UW. Dotyczyć będą wpływu aerozolu atmosferycznego na system klimatyczny.  Demonstrowane będą różne techniki pomiarowe służące do obserwacji własności optycznych aerozoli oraz ich wpływu na system klimatyczny.  Pokażemy jak zbudować prosty czujnik smogu i opowiemy jak włączyć się w monitoring jakości powietrza, który realizowany jest w kilkudziesięciu szkołach w ramach projektu edu.polandaod.pl.

W ramach zajęć prowadzonych w Zakładzie Fizyki Atmosfery IGF UW pokażemy, w jaki sposób tworzymy i badamy chmury w warunkach laboratoryjnych. Opowiemy o procesach fizycznych zachodzących w chmurach oraz w ich otoczeniu, o tym jak miesza się powietrze suche z powietrzem chmurowym oraz jakie są tego konsekwencje.

Czym tak naprawdę jest klonowanie roślin i w jakim celu się je stosuje? Uczestnicy warsztatów zobaczą na własne oczy jak przebiega hodowla roślin w warunkach in vitro. Dodatkowo każdy przygotuje swoją roślinkę (klona), którą będzie mógł zabrać ze sobą.

Widzimy rzeczy wokół nas, ponieważ światło odbija się od przedmiotów i trafia do naszych oczu. Światło słoneczne albo światło żarówki wydaje się białe, ale naprawdę składa się ze wszystkich kolorów tęczy. Kolor powstaje, gdy substancja pochłania promieniowanie tylko o określonych długościach fali z zakresu światła widzialnego, jednocześnie odbijając pozostałą jego część. Rośliny zawierają wiele substancji nadających im kolor. Szczególnie właściwości charakteryzują barwniki z grupy chlorofili oraz antocyjanów. Chlorofile odpowiadają za zieloną barwę liści, natomiast antocyjany znajdują się między innymi w liściach kapusty czerwonej i w wielu owocach (czarne porzeczki, maliny, aronie, jeżyny, winogrona).

Uczestnicy pokazu zapoznają się ze zjawiskiem absorpcji (pochłaniania światła) oraz metodą pomiaru widm absorpcyjnych. Dowiedzą się także, jakie są charakterystyczne cechy budowy chemicznej związku posiadającego barwę. Samodzielnie wyekstrahują barwniki z roślin oraz zbadają wpływ różnych czynników na zmianę koloru uzyskanych roztworów. Będą mieli też możliwość zapoznania się z podstawowymi metodami rozdziału mieszanin chemicznych z wykorzystaniem chromatografii cienkowarstwowej TLC.

Uczestnicy zapoznają się praktycznie z ekstremofilnymi organizmami fotosyntetycznymi i przeprowadzą krótki eksperyment nad zbadaniem aktywności fotosyntetycznej ekstremofilnych alg, używając specjalistycznego sprzętu dostępnego w Laboratorium Fotosyntezy i Paliw Słonecznych. Równolegle, uczestnicy zapoznają się praktycznie z konstrukcją i pomiarem aktywności biohybrydowego "sztucznego liścia" na bazie białka konwertującego energię słoneczną, fotosystemu I, unieruchomionego na elektrodach grafenowych i krzemowych. Zapraszamy!

Na warsztatach wprowadzę w tematykę uczenia maszynowego - w ostatnich latach dzięki sztucznej inteligencji komputerom udaje się wygrywać z ludźmi w gry planszowe (np. Go), są w stanie zoptymalizować funkcjonowanie magazynu lepiej niż jakikolwiek człowiek. Komputery zaczęły mówić ludzkim głosem (synteza mowy) i językami świata (Google Translate). Co jednak dzieje się na froncie medycyny? Czy ostatnie przełomowe odkrycia zmienią współczesną medycynę? Na warsztatach wprowadzę podstawowe pojęcia z klasycznego uczenia maszynowego oraz z sieci neuronowych w kontekście biologii i medycyny. Postaramy się razem stworzyć podstawowy model w Pythonie (nie jest wymagana znajomość programowania).

Praca geologa bywa żmudna i skomplikowana. Ale bez wzgledu na wszytko każdemu jest potrzebna umiejętność rozpoznawania skał i skamieniałości.

Warsztaty uchylą rąbka wiedzy geologicznej jak rozróżnić podstawowe typy skał i jakich narzędzi używa geolog w terenie aby nie popełnić błędu.

Poznasz jedną z podstawowych technik analitycznych, która umożliwia badanie nanostruktur i nanominerałów. Dowiesz się dlaczego badania w skali nano są tak ważne przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej i gazu ziemnego.

Interfejs mózg-komputer (BCI) to system umożliwiający sterowanie komputerem bez użycia mięśni, tzn. bez klawiatury, myszki itp. Bodźce zewnętrzne (np. wyświetlane obrazki, dźwięki ) i wewnętrzne (np. obliczenia matematyczne w pamięci) wytwarzają fale mózgowe o różnych  cechach. BCI mierzy sygnał EEG, wydobywa z niego owe cechy i na ich podstawie  klasyfikuje zamiar użytkownika. Ten wynik klasyfikacji  wykorzystywany jest do sterownia - wydawania poleceń komputerowi.  Pokaz to okazja do dowiedzenia się czym jest sygnał EEG i jak działają  interfejsy mózg-komputer stworzone przez ekspertów z dziedziny Neuroinformatyki Zakładu Fizyki Biomedycznej Wydziały Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. 
Uczestnicy będą mieli niepowtarzalną okazję skorzystania z komunikatora, przygotowywanego z myślą o osobach niepełnosprawnych, w szczególności w tzw. stanie zamknięcia, sterowanego przez interfejs mózg-komputer.

Demonstracja jednego z najnowocześniejszych na świecie zautomatyzowanych lidarów atmosferycznych Instytutu Geofizyki WF UW. Unikatowa możliwość zobaczenia urządzenia 'od środka'. Zasady działania urządzenia i zalety zdalnego sondowania aerozoli. Rodzaje własności optycznych aerozoli atmosferycznych jakie można mierzyć do wysokości nawet 30 km nad Ziemią. Wykorzystanie lidarów naziemnych, na samolotach badawczych i satelitarnych.

Dla zainteresowanych możliwość włączenia w projekty lidarowe (kontakt: iwona.stachlewska@fuw.edu.pl)

Zobaczysz to czego nie widać gołym okiem w skale. Poznasz minerały tworzące barwne mozaiki i niespotykane wzory, których nie powstydziłby się  najlepszy malarz. Dowiesz się jakie informacje potrafi wyłuskać z tego geolog. Zabierzesz ze sobą samodzielnie wykonane fotografie skał i mikroskamieniałości.

W Laboratorium Chemii Bioorganicznej prowadzone są badania nad syntezą, właściwościami i zastosowaniami modyfikowanych nukleotydów (analogów końca 5’ mRNA - kapu, trifosforanów nukleozydów, nukleotydocukrów, fosfosiarczanów nukleozydów i innych).

Głównym celem naszych badań jest tworzenie narzędzi do poznawania i zgłębiania procesów biologicznych, w które nukleotydy są zaangażowane, jak również poszukiwanie nowych czynników terapeutycznych opartych na strukturze nukleotydów i kwasów nukleinowych. Opracowujemy nowe metody syntezy chemicznej i enzymatycznej nukleotydów i ich analogów. Prowadzimy badania nad syntezą i właściwościami nukleotydów modyfikowanych na różne sposoby w obrębie reszty fosforanowej. Projektujemy analogi nukleotydów, zwiększające stabilność mRNA oraz trwałe w warunkach komórkowych inhibitory biosyntezy białka. Syntetyzujemy nukleotydy znakowane fluorescencyjnie, nukleotydy zawierające znaczniki powinowactwa, nukleotydowe sondy NMR i EPR. Tworzymy i badamy koniugaty nukleotydów z nano(bio)materiałami.

Zapraszamy do odwiedzenia kilku stoisk, przy których można będzie zmierzyć się z zagadkami i łamigłówkami matematycznymi, poeksperymentować z kostką Rubika, wstęgą Moebiusa i wieżami Hanoi oraz wytropić błędy w dowodach fałszywych twierdzeń.

Będziemy na miejscu również podczas przerw w zajęciach, czyli od 13:45 do 15:00.

Będziemy badali proces powstawania jaskiń, budując mikro-jaskinię w laboratorium, korzystając z układu mikrofluidycznego. Rozpuszczając małą (3x3cm) szczelinę gipsową, pokażemy, że spontanicznie powstają w niej zalążki przyszłych korytarzy.

Nauczymy się liczyć na starożytnym abakusie, przy okazji odkrywając, że rzymska notacja liczbowa ma więcej sensu niż się to z pozoru wydaje. Na koniec nasze abakusy będzie można zjeść.

Każdy, kto programuje, zetknął się z takim problemem, że nie od razu algorytm, który mamy w głowie, udaje się zapisać w sposób bezbłędny w języku programowania. Programiści najczęściej zdobywają zaufanie do swojego kodu, wykonując testy z działającym programem. Inny sposób polega na tym, że programista wyobraża sobie, co ma się dziać w programie i odnosi te wyobrażenia do napisanego kodu. Ten pierwszy sposób zyskał ogromną popularność - istnieje wiele systemów wspierających testowanie kodu. Chociaż to może wydawać się zaskakujące, to okazuje się, że ten drugi sposób też można w szerokim zakresie automatyzować. Jak tego typu narzędzia działają, będzie się można przekonać na zajęciach.

Jak rozpoznać meteoryt i nie wziąć przypadkowego kawałka złomu za cenną próbkę materiału pozaziemskiego? Skąd wiemy, że skały obecnie dostępne na powierzchni Ziemi w swojej przeszłości były pogrążone na głębokości dochodzące do 120-150 km? Na naszych warsztatach pokażemy jak geolodzy wydobywają ze skały minerały, w których mogą znajdować się wskazówki mówiące o warunkach ich powstania. Dowiesz się także jakimi własnościami charakteryzuje się żelazo meteorytów i jakie są sposoby jego rozpoznania metodami analizy instrumentalnej.

Każde trzy niewspółliniowe punkty w przestrzeni wyznaczają płaszczyznę, w szczególności, każde trzy punkty na powierzchni sześcianu wyznaczają jego przekrój płaski. Na ogół jednak trudno sobie wyobrazić, jaki wielokąt otrzymamy w wyniku płaskiego cięcia sześcianu przeprowadzonego przez trzy zadane punkty. Pomóc w tym może narysowanie rzutu przekroju. Na warsztatach będziemy się uczyć kreślić rzuty przekrojów na rzutach sześcianu. Przy okazji zastanowimy się, jakie wielokąty możemy otrzymać w wyniku płaskich cięć sześcianów, a jakich nie.

Uwaga: warto przynieść na zajęcia linijkę, ekierkę, ołówek i gumkę.

Podczas warsztatów ruszymy wraz z biegiem rzeki, od jej źródeł do ujścia. PPrzekonamy się co potrafi rzeka i jej nurt. Dowiemy się jakie powstają krajobrazy i formy geologiczne, a także jak można modelować je cyfrowo.

Jakie tajemnice kryje w sobie popularny miód. Czego możemy dowiedzieć się oglądając ukryte w nim mikroskopijne pyłki. Odkryjemy słodką tajemnicę plastra miodu.